İşletme Giderleri ve Şahıs Şirketi Giderleri

Paylaş:

İşletme Gideri Nedir?

İşletme giderleri, bir işletmenin faaliyetlerini sürdürebilmesi için yaptığı harcamaları kapsayan maliyet kalemleridir. Bu giderler, işletmenin günlük operasyonlarını devam ettirebilmesi, üretim veya hizmet süreçlerini yönetebilmesi ve kârlılığını sürdürebilmesi için gereklidir. Vergi yasalarına göre bir harcamanın işletme gideri olarak kabul edilebilmesi için işletmenin gelir elde etme amacıyla doğrudan ilgili olması gerekir.

İşletme giderleri, muhasebe açısından önemli bir yer tutar çünkü doğru sınıflandırma ve kayıt işlemleri, işletmenin finansal durumunu net bir şekilde görmesine yardımcı olur. Ayrıca, giderlerin düzgün bir şekilde muhasebeleştirilmesi, vergi avantajlarından faydalanmayı mümkün kılar ve işletmenin maliyetlerini optimize etmesine katkıda bulunur.

İşletme giderleri genel olarak sabit ve değişken giderler olarak ikiye ayrılır:

Sabit Giderler: Kira, sigorta, lisans ücretleri gibi işletmenin faaliyetlerinden bağımsız olarak düzenli şekilde ödenen giderlerdir.
Değişken Giderler: Hammadde alımları, enerji tüketimi, personel maaşları gibi işletme faaliyetlerinin yoğunluğuna bağlı olarak değişkenlik gösteren harcamalardır.

İşletmeler İçin Gider Kalemleri

Şirket türü fark etmeksizin işletmelerin yıllık ve aylık olarak katlandıkları giderler bulunmaktadır. Bunlar kanunen gider olarak kabul edilen ve edilmeyen harcamalar olarak ayrılır.

Kanunen Kabul Edilen Giderler

Yemek Giderleri: Şirket toplantıları, müşteri ağırlama gibi faaliyetler için yapılan harcamalar gider olarak gösterilebilir. Çalışana ödenen yemek bedelleri de gider kapsamına girer. Bu giderler nakit, yemek kartı veya fatura ile bilgilendirilmelidir.

Seyahat Giderleri: İş seyahatleri kapsamında uçak, otobüs, otel, otopark gibi harcamalar gider olarak sayılabilir. Ancak kişisel seyahatler bu kapsamda değerlendirilmez.

Taşıt Giderleri: İş için kullanılan araçların yakıt, sigorta, bakım ve kiralama gibi giderleri belirli limitler dahilinde vergiden düşülebilir.

İletişim Giderleri: İş için kullanılan telefon, internet ve diğer iletişim araçlarının faturaları gider olarak gösterilebilir.

Giyim Harcamaları: İşe özel kıyafetler, baret, iş tulumu gibi giysiler gider olarak kabul edilir. Ancak kişisel kıyafet harcamaları bu kapsamda değerlendirilmez.

Ofis ve İşyeri Giderleri: İş yeri kirası, elektrik, su, doğalgaz, internet gibi temel harcamalar gider olarak gösterilebilir.

Reklam ve Promosyon Harcamaları: İşletmenin tanıtım ve pazarlama faaliyetleri için yapılan harcamalar gider kapsamına girer.

Hukuki ve Mali Danışmanlık Giderleri: Avukat, muhasebeci ücretleri gibi hizmetler de gider olarak yazılabilir.

Eğitim ve Danışmanlık Giderleri: Şirket çalışanlarının mesleki gelişimi için alınan eğitim ve danışmanlık hizmetleri gider olarak kaydedilebilir.

Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler (KKEG)

• İşle ilgili olmayan yemek ve market harcamaları

• Aile ve arkadaşlarla yapılan seyahatlerin masrafları

• Şirket için kullanılmayan özel araçların yakıt ve bakım giderleri

• Çalışana ait özel telefon ve internet faturaları

• Gömlek, kravat, saat gibi kişisel kıyafetler

• İşle ilgisi olmayan kişisel sağlık ve sigorta harcamaları

Vergiden Düşülebilecek Gider Kalemleri

Kira Giderleri: Ofis veya işyeri kirasını gider olarak gösterebilirsiniz. Bununla birlikte, ofisinizin aidat ödemeleri gider kapsamındadır.

Personel ve Sigorta Giderleri: Personel maaşları, sigorta primleri, yemek ve yol ödemeleri, tedavi ve ilaç giderleri.

Araç ve Ulaşım Giderleri: İş için kullanılan aracın yakıt, tamir, bakım ve sigorta giderleri belirli oranlarda gider olarak gösterilebilir. Kiralanan binek araçlar için aylık en fazla 37.000 TL gider gösterilebilir.Satın alınan binek araçlar için KDV ve ÖTV toplamının 990.000 TL’ye kadar olan kısmı gider sayılabilir. Binek araç giderlerinin en fazla %70'i gider olarak gösterilebilir.

Ofis Malzemeleri ve Ekipman Giderleri: Bilgisayar, mobilya, telefon, kırtasiye malzemeleri, dekorasyon harcamaları gider olarak kaydedilebilir.

Elektrik, Su, İnternet ve Telefon Giderleri: Fatura ile belgelenen elektrik, su, ısıtma, telefon ve internet harcamaları gider olarak kaydedilebilir. Ev ofis çalışanları, bu harcamaların iş ile orantılı olan kısmını gider olarak gösterebilir.

Eğitim ve Danışmanlık Giderleri: İş geliştirme ve profesyonel büyümeye katkı sağlayan eğitimler ve danışmanlık hizmetleri (hukuki, mali, stratejik) gider olarak kaydedilebilir.

Reklam ve Pazarlama Giderleri: Dijital reklam, tanıtım ve pazarlama çalışmaları gider olarak gösterilebilir.

Gider Takibi ve Muhasebeleştirme

Şirket giderlerini takip etmek ve doğru şekilde muhasebeleştirmek için işletmeler genellikle muhasebecilerle çalışır veya e-Defter beyan sistemini kullanır. Gider kaydı oluştururken belgelerin eksiksiz ve resmi olmasına dikkat edilmelidir. 

• Muhasebe Bilgileri bölümünden Gider Ekle seçeneği seçilir.

• Belge Bilgisi girilir ve harcama türü belirtilir.

• Gider Kalemleri ve Alış Türü seçilir.

• Gider Kayıt Türü olarak "Serbest Meslek Kazancına Ait Giderler" veya "İndirilecek Giderler" belirlenir. Kayıt işlemi tamamlanır ve gider muhasebeleştirilir.

Vergi Avantajları ve Giderlerin Doğru Gösterilmesi

Vergi avantajlarından yararlanmak için giderlerin yasal limitler içinde ve işletmenin faaliyetleriyle doğrudan bağlantılı olması gerekmektedir. Yanlış yapılan gider beyanları, vergi cezalarına yol açabilir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Aile, arkadaş yemekleri ve işle ilgisiz market harcamaları gider olarak gösterilemez.

• Aile, eş veya arkadaşlarla yapılan tatil ve seyahat harcamaları iş seyahati olarak kaydedilemez.

• Şirket aktifinde kayıtlı olmayan veya kiralanan araçların giderleri vergiden düşülemez.

• Çalışana ait kişisel telefon ve internet faturaları gider olarak yazılamaz.

Gider Gösterirken Yapılan Hatalar

Fiş veya fatura ile belgelenmeyen harcamaları gider olarak kaydetmek

İşletmelerin muhasebe kayıtlarında gider gösterebilmesi için harcamaların resmi olarak belgelenmesi gerekir. Ancak bazı işletmeler, fiş veya fatura gibi geçerli evrakları olmadan yaptıkları harcamaları gider olarak kaydedebilir. Bu durum, vergi denetimlerinde sorun yaratabilir ve cezai işlemlerle karşılaşmasına neden olabilir. Özellikle denetimlerde, belgesiz giderlerin reddedilmesi söz konusu olabilmektedir.

Kişisel harcamaları şirket gideri gibi göstermek

Şirket sahipleri ve yöneticileri bazen kişisel harcamalarını işletme gideri gibi kaydedebilir. Örneğin, özel yemek harcamaları, kişisel tatiller veya bireysel alışverişler şirket hesabından ödendiğinde bunların işletme gideri olarak gösterilmesi hatalıdır. Vergi mevzuatına aykırı olan bu durum, hem mali tabloların yanlış düzenlenmesine hem de vergi kaçakçılığına neden olabilir. Ayrıca vergi incelemelerinde tespit edilmesi durumunda ciddi mali cezalar uygulanabilir.

Amortismana tabi varlıkların giderlerini tek seferde kaydetmek

İşletmelerin uzun vadeli kullanacakları büyük değerdeki varlıklar (makineler, araçlar, bilgisayarlar vb.) doğrudan gider olarak kaydedilemez. Bu tür varlıklar belirli bir süre boyunca amortismana tabi tutulmalı ve her yıl belli bir oranla gider olarak gösterilmelidir. Ancak bazı işletmeler, bu tür harcamaları tek seferde giderleştirerek yanlış bir muhasebe kaydı oluşturabilir. Bu durum, mali tabloların gerçek durumu yansıtmamasına neden olabilir ve vergi avantajlarının yanlış kullanılmasına yol açabilir.

Sonuç

İşletme giderlerini doğru şekilde takip etmek ve muhasebeleştirmek, şirketlerin finansal yönetiminde büyük bir avantaj sağlar. Vergi avantajlarından en iyi şekilde yararlanabilmek için giderlerin yasal çerçevede ve belgeye dayalı olması gerekmektedir. Yanlış gider beyanları, vergi cezalarına yol açabileceğinden, işletme sahiplerinin bu süreçleri dikkatle yönetmesi önemlidir. Sağlam bir muhasebe düzeni ve doğru gider kaydı, işletmelerin mali yapısını güçlendirerek uzun vadeli başarıya ulaşmasını sağlar. Vergi avantajlarından yararlanabilmek için tüm giderlerin resmi belgelerle desteklenmesi, fiş ve faturaların eksiksiz muhafaza edilmesi önemlidir. Özellikle şahıs şirketleri gibi küçük ölçekli işletmelerde, kira, ulaşım, ofis ekipmanları ve personel giderleri gibi harcamaların doğru muhasebeleştirilmesi, işletmenin nakit akışını düzenlemeye ve vergi yükünü optimize etmeye yardımcı olur.